Od starożytności ludzie zwykli ozdabiać własne ciała błyskotliwymi kamieniami oraz metalami. Złoto, diamenty, ale również kolorowe szkło stanowiło idealny sposób na zwrócenie na siebie uwagi, ulepszenie wyglądu, oraz powiadomienie o statusie społecznym. Na prawdziwe kamienie szlachetne mogli pozwolić sobie wyłącznie królowie jak i również reprezentanci wyższej szlachty i duchowieństwa. Znajdywano dla nich więcej przeznaczeń, niż obecnie. Diamenty i rubiny umieszczano nie tylko w biżuterii, lecz też w naczyniach, meblach i wielu innych przedmiotach. Niejednokrotnie szczodrze ozdabiane dobra jedynie z pozoru miały pełnić funkcje inne, niż ozdobne. Na przykład w siedemnastym wieku każdy bogacz miał co najmniej jeden szczodrze zdobny nautilus – typ kielicha zrobionego z muszli. Posiadały one najróżniejsze formy, nieczęsto aczkolwiek stanowiły dobre naczynie na wino. Popijanie z nich było niewygodne, natomiast stanowiły wspaniałą dekorację stołu.
W dwudziestym pierwszym wieku kamienie szlachetne jak diament, czy szafir to istotny surowiec w budowie precyzyjnych maszyn. Ich szczególne własności sprawiają, że inżynierzy znajdują dla nich rozległe zastosowanie w budowie najrozmaitszych instrumentów. Diamenty we współczesnym świecie stanowią najpopularniejszy kamień w jubilerstwie, jednak używa się ich nawet przy badaniach nad cząstkami elementarnymi. Rzadki aleksandryt konieczny jest w konstrukcji promów kosmicznych i aparatury potrzebnej przy pomiarach kosmicznych. Podobnie jak diament używany jest także w laserach. Bursztyn znajduje obszerne zastosowanie z uwagi na swe znane od wieków własności medyczne. Używany jest w terapii przypadłości tarczycy oraz gardła. Jak widać kamienie szlachetne to nie jedynie przyciągające wzrok ozdoby, lecz również znaczący budulec różnorakiego typu sprzętu, a nawet medykamentów – .